नेपाली लघुकथा साहित्य आज विकासको एउटा महत्वपूर्ण मोडमा उभिएको छ । यो विधा समयको तीव्र गति, समाजका जटिलता र मानवीय संवेदनाका गहिरा पाटाहरूलाई सीमित शब्दमा सशक्त रुपमा अभिव्यक्त गर्ने क्षमताका कारण लोकप्रिय बनेको छ । यस विधालाई नयाँ उचाइमा पुर्याउने थोरै तर प्रभावशाली स्रष्टाहरूमध्ये एक प्रखर नाम हो– लघुकथाकार लता के.सी. । उहाँको लेखनमा पाइने सहजता, सरलता र विचारको प्रखरताले नेपाली लघुकथाको फाँटमा नयाँ ऊर्जा र बहस सिर्जना गरेको छ ।
लता के.सी.को लघुकथागत यात्रालाई नियाल्दा उहाँका चार प्रकाशित कृतिहरू– ‘दृश्य’, ‘सफलता’, ‘चोटदेखि मृत्युसम्म’ र ‘पाहुर’ लाई बेवास्ता गर्न सकिँदैन । यी सङ्ग्रहहरूले नेपाली लघुकथालाई कथ्यको चुस्ती, भाषिक मितव्ययिता र जीवनपरक प्रतीकात्मकताको आयाम थपिदिएका छन् । उहाँको लेखनको सबैभन्दा ठूलो विशेषता भनेको समाजको अस्तरभित्र दबिएर बसेका मानवीय पीडा, महिलाहरूका सङ्घर्ष, ग्रामीण जीवनको उपेक्षा र शहरी जीवनका विसङ्गतिहरूलाई सूक्ष्म तर गहन ढङ्गले चित्रण गर्नु हो । उहाँ अनावश्यक शब्दहरूको प्रयोग नगरी, कमभन्दा कम शब्दमा अधिकतम भाव सम्प्रेषण गर्नमा सिद्धहस्त हुनुहुन्छ ।
उहाँको कलमबाट निस्कने हरेक कथामा एउटा सशक्त सामाजिक यथार्थको ऐना झल्किन्छ । ‘दृश्य’ भित्रका कथाले सामाजिक विकृतिको पुनरावलोकन गराउँछ भने, ‘पाहुर’ ले मानवीय सम्बन्ध र गहिरो भावनात्मक पाटोलाई खोतलेको छ । उहाँका लघुकथाहरूले पाठकलाई पढिसकेपछि पनि लामो समयसम्म आत्मसमीक्षाका लागि प्रेरित गरिरहन्छन् । यो नै उहाँको लेखनको प्रभावकारिता हो । उहाँको कलमले सामाजिक परिवेश र विसङ्गतिलाई मात्र उदाङ्गो पार्दैन, बरु त्यस विसङ्गतिसँग जुध्नका लागि आवश्यक पर्ने आत्मबल र जागरणको सन्देश पनि दिएको हुन्छ ।
हाम्रो ‘लघुकथा संसार’ अनलाइन मासिकले नेपाली साहित्यमा विशिष्ट योगदान पुर्याउने स्रष्टालाई सम्मान गर्ने उद्देश्यले हरेक वर्ष ‘व्यक्ति विशेष अङ्क’ समर्पित गर्ने परम्परालाई निरन्तरता दिँदै आएको छ । गत वर्ष त्रिविक्रम पाण्डेको फुटकर कथा सङ्ग्रह ‘तृप्त’ को सफलतापछि, यस वर्ष हामीले लघुकथाकार लता के.सी.का फुटकर लघुकथाहरूलाई समेटेर ‘सप्रयास’ शीर्षकमा एकल सङ्ग्रह प्रकाशित गर्न पाउँदा अत्यन्तै गौरवान्वित महसुस गरेका छौँ ।
विभिन्न प्रतिष्ठित पत्रपत्रिका तथा अनलाइन माध्यमहरूमा छरिएर रहेका लताजीका ४१ वटा प्रतिनिधिमूलक लघुकथालाई समेटिएको यो अङ्क केवल एक साहित्यिक सङ्ग्रह मात्र नभई, उहाँको लेखकीय यात्राको शैलीगत विकास र कथ्यको परिपक्वताको एक विश्वसनीय दस्तावेज पनि हो । यस प्रकाशनका सम्पूर्ण प्रक्रियामा लघुकथाकार लता के.सी.ले देखाउनुभएको असाधारण सदाशयता, सहयोग र हामीप्रतिको विश्वासका लागि ‘लघुकथा संसार’ हार्दिक आभार व्यक्त गर्दछ ।
‘सप्रयास’ को प्रकाशनले नेपाली लघुकथाको भण्डारलाई थप समृद्ध बनाएको छ । हामी पूर्ण विश्वासका साथ भन्न सक्छौँ कि यो कृतिले पाठकमाझ गहिरो छाप छोड्नेछ र लघुकथा लेखनका आकाङ्क्षीहरूका लागि प्रेरणाको स्रोत बन्नेछ । लघुकथामा उहाँको प्रगाढ आवाज अझ सशक्त बन्दै जाओस्, विषयवस्तुको छनोट अझ प्रखर बनोस् र उहाँको लेखन यात्रा निरन्तरताको उच्च शिखरतिर लम्किरहोस् । यही हाम्रो उत्कट कामना छ । नेपाली लघुकथाको उचाइ अझ माथि पुर्याउने अभियानमा ‘सप्रयास’ एक महङ्खवपूर्ण सोपान बन्न सफल हुनेछ भन्ने हाम्रो विश्वास छ । ‘लघुकथा संसार’ले यसरी नै प्रतिभावान् सर्जकहरूलाई खोजीनीति गरेर नेपाली साहित्यको सेवामा लागिरहने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्दछ । धन्यवाद !
अङ्क ३० पढ्न र डाउनलोड गर्नका लागि फोटोमा क्लिक गर्नुहोस्
जीवित राख्नका लागि तपाईंको
आर्थिक सहयोग महत्वपूर्ण हुन्छ ।
No comments:
Post a Comment